‘Tin tưởng rằng đứa con của những người như ta và mẹ con sẽ không dối trá như thế, ta đã cho rằng có lẽ một kẻ lang thang nào đó đã nhặt được thứ này và bây giờ đang cố gắng bán nó đi.’
Tôi tin lời này không thật đâu. Giả thiết đầu tiên của Theobald là Ernest đã cố để bán chiếc đồng hồ, và rồi chợt cái ý nghĩ theo kiểu cao thượng thoáng qua trong đầu khiến anh đã nghĩ ra kẻ lang thang đó.
‘Con có thể hình dung được rằng ta đã chấn động biết bao khi khám phá ra người bán chiếc đồng hồ này có tên là Ellen,’ lần này thì tim của Ernest đập nhanh hơn nữa, và nó cảm thấy gần như chẳng thể chống đỡ được gì nữa; Theobald nhanh chóng nhận ra điều này và anh tiếp lời, ‘một người đã đi khỏi nhà này trong một hoàn cảnh mà ta sẽ không kể ra để khỏi làm bẩn tai con.’
‘Ta đã gạt đi cái giả định khủng khiếp vừa lóe lên trong đầu, và cho rằng trong thời gian chuẩn bị đồ đạc dọn đi, cô ta đã phạm thêm cái tội ăn cắp, khi thấy đồng hồ của con trong phòng ngủ và trộm nó. Ta chợt nhận ra là có lẽ con thấy mất đồng hồ sau khi con bé đó rời khỏi nhà, và đoán được ai đã lấy nó, nên đã chạy theo cỗ xe ngựa để đòi lại; nhưng khi ta hỏi người bán hàng về giả thiết này, thì ông ta lại bảo đảm với ta rằng người để lại chiếc đồng hồ này quả quyết một cách nghiêm túc nhất rằng nó là món quà từ con trai ông chủ của cô, người có toàn quyền để đem cho nó.
Ông ta còn nói thêm rằng ông nghĩ chuyện cô gái đó phải bán chiếc đồng hồ này có điều gì đó đáng ngờ, nên đã khăng khăng đòi cô phải kể cho rõ ngọn ngành câu chuyện rồi mới quyết định ưng thuận mua cho cô.
Ông ta kể rằng lúc đầu, cô ta cố nói quanh co, loại đàn bà đó lúc nào cũng vậy, nhưng khi bị dọa rằng cô sẽ bị tống giam ngay lập tức nếu không nói cho rõ hết toàn bộ sự thật, cô ta đã kể lại đầy đủ cách mà con đã chạy theo cỗ xe đến mức tím tái cả mặt mày, và rồi nhất quyết cho cô ta hết toàn bộ số tiền trong túi, con dao và chiếc đồng hồ của con. Cô ta còn thêm rằng anh xà ích John, người mà ta sẽ đuổi việc ngay lập tức, đã chứng kiến hết toàn bộ việc này. Nào, Ernest, vui lòng nói cho ta biết toàn bộ chuyện này là thật hay không?’
Ernest hoàn toàn chẳng nghĩ đến việc xen ngang lời anh rồi bịa thêm ra chuyện một người tầm cỡ người với nó đã giật đồ của nó và nó chẳng dám đánh lại, hoặc chỉ phản kháng vừa đủ để khỏi bị đánh thêm. Toàn bộ tâm trí nó đều bị chấn động và kinh hãi quá mức để có thể bịa ra được điều gì đó, nó chỉ có thể bị cuốn theo và lắp bắp thừa nhận rằng mọi chuyện đều là thật.
‘Vậy, ta e rằng,’ Theobald nói, ‘Ernest à, vậy là đủ để rung chuông đòi người rồi.’
Khi người hầu chạy đến theo tiếng chuông, Theobald đòi xà ích John đến gặp anh, và khi John vừa vào phòng, Theobald tính tiền lương cho anh và yêu cầu anh rời khỏi ngôi nhà này ngay lập tức.
John cư xử khá nhẹ nhàng và biết tôn trọng, anh chấp nhận bị đuổi việc như một điều hiển nhiên, bởi Theobald đã nói đủ rõ ràng cho anh hiểu rõ lý do anh bị đuổi, nhưng khi thấy Ernest ngồi đó nhợt nhạt và kinh hãi dựa vào thành ghế sát tường phòng ăn, anh chợt nghĩ ra một điều và quay lại nói với Theobald bằng cái giọng miền Bắc đặc sệt của mình mà tôi sẽ không cố để họa lại:
‘Ông chủ, với những gì tôi thấy đây, tôi có thể đoán được tất cả chuyện này sẽ thế nào, bây giờ trước lúc rời đi, tôi muốn nói một lời với ông.’ ‘Ernest,’ Theobald nói, ‘đi ra khỏi đây.’ ‘Không, cậu chủ Ernest, xin đừng đi,’ John vừa nói vừa đứng chặn ngang cửa. ‘Bây giờ, thưa ông chủ,’ anh tiếp tục, ‘ông có thể làm những gì ông muốn với tôi. Tôi đã làm tốt phần việc của một người hầu đối với ông, và tôi không có ý nói ông là một người chủ xấu đối với tôi, nhưng tôi buộc phải nói rằng nếu ông ngược đãi cậu Ernest, thì tôi có những tai mắt trong làng, họ sẽ cho tôi biết mọi chuyện, và nếu tôi nghe được chuyện gì đó, thì tôi sẽ về lại đây và đập gãy từng đốt xương một của ông, vậy đó!’ hơi thở của John rất gấp, như thể anh sẵn sàng làm cái việc bẻ xương ông chủ của anh ngay lập tức. Mặt Theobald tái lại, như lời anh giải thích về sau, thì không phải là do những lời đe dọa vớ vẩn của một kẻ rõ ràng là lưu manh đang nổi cơn hung dữ, mà bởi anh cảm thấy bị xúc phạm nặng nề với những lời như thế từ miệng một trong những người hầu của mình.
‘John,’ Theobald ngạo nghễ đáp lại, ‘ta sẽ để cậu Ernest chịu hành xử theo lương tâm của chính nó.’ (‘Tạ ơn Chúa, và cám ơn John,’ Ernest nghĩ thế.) ‘Còn về anh, ta thừa nhận rằng anh đã là một người hầu tuyệt vời cho đến lúc cái việc tồi tệ này xảy ra, và ta rất sẵn lòng cho anh một giấy chứng nhận nếu anh cần. Anh còn điều gì để nói nữa không?’ ‘Chẳng còn gì,’ John bắt đầu hạ giọng lại, ‘nhưng tôi hiểu những gì tôi đã nói và tôi sẽ giữ những lời đó, còn có giấy chứng nhận hay không thì không sao.’
‘Ôi, John, đừng lo về giấy chứng nhận của anh,’ Theobald nhẹ nhàng nói, ‘và nếu có trễ đi nữa, thì cũng kịp cho anh dọn đi vào sáng mai.’
John không trả lời, và thu dọn đồ đạc rời đi ngay lập tức.
Khi Christina nghe được những chuyện vừa xảy ra, cô nói rằng cô có thể bỏ qua tất cả, ngoại trừ việc Theobald đã bị xúc phạm nặng nề bởi một trong những người hầu của mình chỉ bởi một việc xấu xa do chính con trai mình làm. Theobald là người đàn ông dũng cảm nhất trên trần gian, và có thể dễ dàng tóm cổ tên lưu manh đó mà ném ra khỏi phòng, nhưng anh đã hành xử thật quá đỗi cao thượng và tôn quý! Thật đáng để đưa chuyện này vào một quyển tiểu thuyết hay đưa nó lên sân khấu, mặc dù kịch nghệ sân khấu nói chung là một thứ vô luân, nhưng chắc chắn cũng có một vài vở kịch đã nâng tầm cho nghệ thuật trình diễn. Cô tưởng tượng ra cảnh toàn rạp đều thinh lặng hồi hộp khi nghe những lời đe dọa của John, và gần như nín thở vì háo hức chờ đợi lời đáp trả sắp được đưa ra. Rồi diễn viên chính đóng vai Theobald, và thế nào cũng sẽ là ngài macready nổi tiếng, sẽ nói rằng, ‘Ta sẽ để cậu Ernest chịu hành xử theo lương tâm của chính nó.’ Ôi thôi, thật cao cả làm sao! Và hẳn những tràng pháo tay tán thưởng sẽ vang lên không ngớt! Rồi cô sẽ bước vào sân khấu, và choàng tay qua cổ chồng, mà gọi anh là một người chồng có trái tim sư tử. Rồi khi màn hạ, người ta sẽ kháo nhau rằng cảnh họ vừa xem được rút ra từ đời thực, và đã diễn ra trong nhà của Đức ông Theobald Pontifex, người đã kết hôn với cô Allaby,…v.v.
Còn với Ernest, sự ngờ vực bấy lâu trong cô giờ càng rõ ràng hơn nữa, nhưng cô nghĩ là tốt hơn hãy để vấn đề lại đó đã. Hiện tại còn có việc căng thẳng hơn cần giải quyết. Có thể xác định chính thức là Ernest trong sạch, nhưng nó cũng thể hiện một sự nhạy cảm quá mức, đến nỗi cô thấy nó gây cho cô hai ấn tượng trái ngược nhau, và cô xem như thể trong mình nó có cả thánh Giuse công chính lẫn Don Juan sa đọa. Được như thế là điều cô mong muốn bấy lâu, nhưng khi có một đứa con như thế thì lại khơi lên sự ghen tỵ trong cô và kết cục, cô xem con trai mình là một đứa hư đốn.
Chắc chắn là nếu John không dằn mặt, thì thế nào với tội của mình, Ernest hẳn sẽ phải hứng chịu đau đớn, thiếu thốn, và giam lỏng. Và dù Ernest đã xem mình thế nào cũng phải chịu những hình phạt đó và còn phải chịu thêm những nhói đau của một sự ăn năn vô hại từ chính lương tâm của nó nữa, nhưng thực tế thì ngoài việc Theobald bắt nó phải theo sát hơn những công việc trong kỳ nghỉ, và cha mẹ cứ mãi lạnh lùng với nó, chẳng có thêm hình phạt nào giáng xuống nó nữa. Tuy vậy, nó nói với tôi là khi nhìn lại, nó thấy ngay trong thời kỳ này nó đã bắt đầu nhận ra được rằng nó thực sự ghét cha mẹ nó, và tôi cho điều này có nghĩa là lúc đó, nó đã bắt đầu nhận ra được rằng nó đang vươn lên để trở thành một người đàn ông đúng nghĩa.
Chương 42
Khoảng một tuần trước khi Ernest trở lại trường, Theobald gọi nó lên phòng ăn, và nói rằng anh nên giao lại chiếc đồng hồ cho nó, nhưng anh phải khấu trừ khoản tiền mà anh đã phải lấy từ túi mình để trả cho nó, bởi khi biết chắc là Ernest đã đem nó cho Ellen, anh thấy đem vài shilling mà mua lại thì tốt hơn là đứng đó tranh cãi về quyền sở hữu trên chiếc đồng hồ, và khoản khấu trừ này sẽ kéo dài trong hai học kỳ. Bởi thế Ernest phải trở lại Roughborough với chỉ năm shilling cho cả học kỳ. Nếu nó muốn có thêm thì phải kiếm từ tiền công tội của chính nó.
Ernest vốn không được cẩn trọng về tiền bạc như những đứa trẻ khác. Lâu nay, nó chẳng tự nhủ được rằng, ‘Nào, ta có một đồng vàng cho suốt cả mười lăm tuần, cho nên phải dùng chính xác một shilling và bốn xu mỗi tuần’ rồi làm theo đúng như vậy. Nó vẫn quen tiêu tiền của mình ngang mức với đồng bạn, để rồi vài ngày sau gần như nhẵn túi. Khi hết tiền, nó bắt đầu đi mượn, và khi đã nợ đến mức giới hạn đủ khả năng chi trả, thì nó chẳng tiêu được đồng nào nữa. Và mỗi khi nhận được tiền, ngay lập tức nó đem đi trả nợ, rồi còn được bao nhiêu thì dùng hết, và nếu không có, hiếm khi như vậy, thì nó lại đi mua chịu lần nữa.
Cách dùng tiền của nó luôn dựa trên giả định rằng nó sẽ về lại trường với một bảng trong túi, và giờ đây nó mất đi đến mười lăm shilling trong số đó. Nó còn phải nộp năm shilling cho những chi phí vặt trong trường, nhưng mà hằng tuần tại sảnh lớn, mỗi học sinh sẽ được phát cho sáu xu, rồi còn có tiền công tội (mà nếu nó quyết tâm thì sẽ là một khoản không nhỏ) và thêm những khoản khác nữa, sẽ giúp nó được một nửa trong số này rồi.
