Nghệ thuật ẩn mình – Kevin D. Mitnick, Robert Vamosi

Twitter, với giới hạn 140 ký tự nổi tiếng, đã trở nên phổ biến và thu thập được rất nhiều những thông tin tưởng chừng như chỉ là chi tiết lặt vặt về cuộc sống hằng ngày của chúng ta. Chính sách bảo mật của Twitter thừa nhận rằng họ thu thập – và giữ lại – các thông tin cá nhân thông qua website, các ứng dụng, dịch vụ nhắn tin, API (giao diện lập trình ứng dụng), và các bên thứ ba khác. Khi sử dụng dịch vụ của Twitter, người dùng cũng đồng ý với việc thu thập, chuyển giao, lưu trữ, kiểm soát, tiết lộ, và các hình thức sử dụng khác đối với các thông tin này. Để tạo tài khoản Twitter, người ta phải cung cấp tên, tên đăng nhập, mật khẩu, và địa chỉ email.

Một địa chỉ email chỉ được dùng cho duy nhất một tài khoản Twitter.

Một vấn đề khác về quyền riêng tư trên Twitter là rỏ rỉ nội dung tweet – tức là các tweet riêng tư bị phát tán công khai. Điều này xảy ra khi một người có tài khoản Twitter riêng tư đăng bài, rồi bạn bè của người đó đăng lại, hoặc sao chép và dán, tweet đó lên một tài khoản công khai. Như vậy, nội dung riêng tư trên sẽ không thể rút lại được nữa.

Việc chia sẻ thông tin cá nhân qua Twitter vẫn có thể gây nguy hiểm, đặc biệt là khi các tweet được đặt ở chế độ công khai (mặc định). Tránh chia sẻ địa chỉ, số điện thoại, số thẻ tín dụng, và số An sinh xã hội trên Twitter. Trong trường hợp cần chia sẻ thông tin nhạy cảm, hãy sử dụng tính năng nhắn tin trực tiếp để liên hệ với một người cụ thể. Nhưng hãy lưu ý rằng ngay cả tin nhắn riêng hoặc tin nhắn trực tiếp cũng có thể trở thành công khai.

Đối với giới trẻ ngày nay – được gọi là Thế hệ Z – Facebook và Twitter đã trở thành đồ cổ. Các hoạt động trên thiết bị di động của Thế hệ Z tập trung quanh WhatsApp (trớ trêu thay, WhatsApp hiện đã là một phần của Facebook), Snapchat (không phải Facebook), Instagram và Instagram Stories (cũng là của Facebook). Tất cả các ứng dụng này đều trực quan ở chỗ chúng cho phép bạn đăng ảnh/video, hoặc chủ yếu cung cấp ảnh/video do người khác chụp.

Instagram, một ứng dụng chia sẻ hình ảnh và video, chính là Facebook đối với giới trẻ. Nó cho phép các thành viên theo dõi, thích, và trò chuyện với nhau. Instagram có các điều khoản dịch vụ và có vẻ khá nhanh nhạy trong việc đáp ứng các yêu cầu gỡ xuống của các thành viên và chủ sở hữu bản quyền.

Snapchat có lẽ là mạng xã hội đáng sợ nhất trong nhóm này, có lẽ bởi vì nó không thuộc sở hữu của Facebook. Snapchat quảng cáo rằng họ có thể cho phép bạn gửi một bức ảnh tự hủy cho người khác. Bức ảnh chỉ tồn tại trong khoảng hai giây, vừa kịp để người nhận xem được. Thật không may, hai giây là đủ để một người chụp ảnh màn hình và lưu trữ lại.

Mùa đông năm 2013, hai nữ sinh trung học ở New Jersey tự chụp ảnh khỏa thân và gửi qua Snapchat cho một nam sinh cùng trường, đinh ninh rằng các bức ảnh sẽ bị xóa tự động hai giây sau đó. Ít nhất đó là những gì mà Snapchat đã hứa.

Tuy nhiên, nam sinh kia biết cách chụp ảnh màn hình tin nhắn Snapchat và sau đó tải ảnh lên ứng dụng Instagram. Instagram không xóa ảnh sau hai giây. Không cần phải nói chắc ai cũng hình dung được các bức ảnh này được lan truyền với tốc độ chóng mặt như thế nào, và giám thị nhà trường phải gửi thông báo về cho từng phụ huynh, yêu cầu họ buộc con em mình phải xóa ảnh khỏi điện thoại, nếu không họ có thể bị bắt vì tội khiêu dâm trẻ em. Vì vẫn đang trong độ tuổi vị thành niên nên ba học sinh ban đầu không bị kết án, nhưng cả ba đều bị xử lý kỷ luật trong học khu.

Và không chỉ có các cô gái mới gửi ảnh khỏa thân cho các cậu con trai. Ở Anh, một cậu bé 14 tuổi đã gửi ảnh khỏa thân của mình cho một cô gái cùng trường qua Snapchat, và cũng đinh ninh rằng hình ảnh sẽ biến mất sau vài giây. Tuy nhiên, cô gái này đã chụp ảnh màn hình và… bạn biết phần còn lại của câu chuyện rồi đấy. Theo BBC, tuy chưa đến tuổi bị truy tố, nhưng tên của cả hai đều sẽ được đưa vào cơ sở dữ liệu về tội phạm tình dục của Anh.

Giống như WhatsApp, khả năng làm mờ hình ảnh của Snapchat là không ổn định, và ứng dụng này không thực sự xóa hình ảnh như đã hứa hẹn. Thực ra, năm 2014, Snapchat đã chấp nhận dàn xếp với Ủy ban Thương mại Liên bang về các cáo buộc rằng công ty này đã lừa dối người dùng về bản chất của kỹ thuật xóa tin nhắn; cơ quan này cho rằng các tin nhắn có thể được lưu lại hoặc truy xuất vào một thời điểm sau khi xóa. Trong chính sách bảo mật, Snapchat cũng tuyên bố họ không yêu cầu, theo dõi, hoặc truy cập bất kỳ thông tin nào liên quan đến địa điểm từ thiết bị của người dùng, nhưng Ủy ban Thương mại Liên bang cũng phát hiện ra rằng các tuyên bố đó là sai sự thật.

Yêu cầu bắt buộc đối với tất cả các dịch vụ trực tuyến là các cá nhân từ 13 tuổi trở lên mới được đăng ký. Đó là lý do tại sao các dịch vụ này lại yêu cầu bạn cung cấp ngày sinh. Tuy nhiên, bất kỳ ai cũng có thể nghiêm nghị cam đoan: “Tôi thề rằng tôi đã trên 13 tuổi” – hay 21, hay bất kỳ con số nào. Các bậc phụ huynh thấy con mình chưa đủ tuổi nhưng đã đăng ký sử dụng Snapchat hoặc Facebook có thể báo cáo để xóa tài khoản. Ngược lại, nếu muốn tạo tài khoản mạng xã hội cho con, họ có thể thay đổi ngày sinh trong hồ sơ cá nhân của trẻ. Vậy là con bạn từ 10 tuổi bỗng nhiên trở thành 14 tuổi, cũng tức là đứa bé có thể sẽ nhận được những nội dung quảng cáo trực tuyến dành cho trẻ lớn hơn. Cũng xin lưu ý rằng mọi địa chỉ email và ảnh mà con bạn chia sẻ qua dịch vụ này đều sẽ được ghi lại.

Ứng dụng Snapchat cũng truyền dữ liệu về vị trí được xác định dựa trên sóng Wi-Fi và di động từ thiết bị di động của người dùng Android đến nhà cung cấp dịch vụ phân tích theo dõi của họ. Nếu bạn sử dụng iOS và nhập số điện thoại của mình để tìm bạn bè, Snapchat sẽ thu thập tên và số điện thoại của tất cả các liên hệ trong sổ địa chỉ lưu trên thiết bị di động mà không cần thông báo hay xin phép bạn, mặc dù khi lần đầu được yêu cầu cung cấp các dữ liệu trên, iOS sẽ hỏi bằng chứng về thẩm quyền của họ. Lời khuyên của tôi là nếu bạn muốn có sự riêng tư thực sự, hãy sử dụng ứng dụng khác.

Ở Bắc Carolina, một học sinh trung học và bạn gái bị kết tội sở hữu ảnh khỏa thân của trẻ vị thành niên, mặc dù đó là ảnh của họ, được chụp và chia sẻ trong sự đồng thuận giữa hai bên. Người bạn gái phải đối mặt với hai tội danh liên quan đến lạm dụng tình dục trẻ vị thành niên: một là hành vi chụp ảnh, và một là hành vi sở hữu ảnh. Không bàn đến tin nhắn sex, điều đó có nghĩa là việc chụp hay sở hữu hình ảnh khỏa thân của chính mình là bất hợp pháp đối với các thiếu niên ở Bắc Carolina. Trong lệnh bắt giữ của cảnh sát, người bạn gái trên được đề cập tới trên cả hai cương vị nạn nhân và tội phạm.

Người bạn trai phải đối mặt với năm tội danh, trong đó có hai tội danh dành cho hai bức ảnh cậu tự chụp, và một tội danh dành cho việc sở hữu ảnh của người bạn gái. Nếu bị kết án, cậu có thể phải đối mặt với án tù mười năm, đồng thời phải chịu ghi danh là kẻ lạm dụng tình dục suốt đời. Tất cả chỉ vì tự chụp ảnh khỏa thân và giữ ảnh khỏa thân của bạn gái gửi cho.

Thời còn đi học, tôi chỉ cần đến mời một cô gái đi chơi. Ngày nay, bạn phải đăng tải một số thông tin trên mạng để mọi người có thể kiểm tra trước. Nhưng hãy cẩn thận.

Nếu bạn sử dụng một website hẹn hò và truy cập vào đó từ máy tính của người khác hay máy tính công cộng, hãy nhớ đăng xuất. Tôi nói nghiêm túc đấy. Bạn sẽ không muốn người khác nhấn nút “Back” (Quay lại trang trước) trên trình duyệt và xem, thậm chí thay đổi, thông tin hẹn hò của bạn đâu. Ngoài ra, hãy nhớ bỏ tích chọn ở ô có nội dung “Remember me” (Nhớ thông tin đăng nhập của tôi) trên màn hình đăng nhập. Không nên để thiết bị đó tự động đăng nhập người khác vào tài khoản hẹn hò của bạn.

Giả sử bạn mới hẹn hò ngày đầu tiên hoặc ngày thứ hai. Người ta thường ít khi bộc lộ con người thực của mình vào lần hẹn đầu tiên hoặc thứ hai. Nhưng ngay sau khi bạn hẹn hò của bạn kết bạn với bạn trên Facebook hoặc theo dõi bạn trên Twitter hoặc trên bất kỳ mạng xã hội nào khác, họ sẽ nhìn thấy tất cả bạn bè, ảnh, sở thích của bạn… Và mọi chuyện có thể nhanh chóng trở nên rắc rối.

Chúng ta vừa nói về các dịch vụ trực tuyến. Vậy còn các ứng dụng dành cho thiết bị di động thì sao?

Ứng dụng hẹn hò có thể báo cáo vị trí của bạn, và một phần là theo chủ ý người dùng. Ví dụ, khi nhìn thấy chàng trai/cô gái mà bạn thích xuất hiện ở khu vực mình sinh sống, bạn có thể dùng ứng dụng này để tìm hiểu xem người đó có ở gần bạn không. Ứng dụng hẹn hò di động Grindr cung cấp thông tin về vị trí rất chính xác cho các thành viên của nó, có lẽ là chính xác quá mức cho phép.

Các nhà nghiên cứu Colby Moore và Patrick Wardle của công ty an ninh mạng Synack có thể làm giả yêu cầu gửi tới Grindr để theo dõi một số người sử dụng dịch vụ của Grindr khi họ di chuyển trong một thành phố. Họ cũng nhận thấy rằng nếu để ba tài khoản khác nhau cùng tìm kiếm một cá nhân, họ có thể lập thành lưới tam giác để định vị cá nhân kia chính xác hơn.

Có thể bạn không mặn mà với các ứng dụng hẹn hò, nhưng ngay cả việc đăng nhập vào dịch vụ tìm kiếm địa phương Yelp để tìm một nhà hàng ngon cũng có thể cung cấp cho các bên thứ 3 thông tin về giới tính, tuổi tác, và vị trí của bạn. Cài đặt mặc định trong ứng dụng này cho phép nó gửi thông tin về nhà hàng rằng, ví dụ, một phụ nữ 31 tuổi từ thành phố New York đang xem các đánh giá về nhà hàng. Tuy nhiên, bạn có thể đi tới phần cài đặt của mình và chọn “Basics” (Cơ bản) để ứng dụng chỉ hiển thị thành phố của bạn (tiếc là bạn không thể tắt hoàn toàn tính năng này). Có lẽ cách tốt nhất để tránh điều này là không đăng nhập và chỉ sử dụng Yelp bằng tài khoản khách.