Nguồn cội – Dan Brown

Hawking bị thay thế rất nhanh bởi một nữ tu sĩ, rõ ràng đang phát sóng từ chính nhà mình qua máy vi tính. “Chúng ta phải nhớ rằng những mô phỏng này chẳng hề chứng minh gì về Chúa cả. Chúng chỉ chứng minh rằng Edmond Kirsch sẽ không ngừng bước nhằm hủy hoại kim chỉ nam đạo đức của giống loài chúng ta mà thôi. Ngay từ buổi đầu, các tôn giáo trên thế giới đã là nguyên tắc tổ chức quan trọng nhất của loài người, một tấm bản đồ chỉ đường cho xã hội văn minh, và nguồn cội đạo đức của chúng ta. Bằng việc phá hoại tôn giáo, Kirsch đang phá hoại thiện căn của con người!”

Vài giây sau, dòng tin nhắn phản hồi của một khán giả chạy ngang dưới đáy màn hình: TÔN GIÁO KHÔNG THỂ NHẬN VƠ ĐẠO ĐỨC LÀ CỦA MÌNH… TÔI LÀ MỘT NGƯỜI TỐT BỞI VÌ TÔI LÀ MỘT NGƯỜI TỐT! CHÚA CHẲNG LIÊN QUAN GÌ ĐẾN CHUYỆN ĐÓ!

Hình ảnh đó lại bị thay thế bởi một vị giáo sư địa lý Đại học Nam California. “Ngày xưa,” ông này nói, “con người tin rằng Trái Đất bằng phẳng và những con tàu dám vượt biển khơi có nguy cơ rơi khỏi ranh giới. Tuy nhiên, khi chúng ta chứng minh rằng Trái Đất hình tròn, những người ủng hộ Trái Đất phẳng cuối cùng phải im tiếng. Những người Sáng tạo luận chính là những người ủng hộ Trái Đất phẳng ngày nay, và tôi thấy sốc nếu bất kỳ ai vẫn tin vào thuyết Sáng tạo trong vòng một trăm năm tính từ bây giờ.”

Một thanh niên được phỏng vấn trên phố nói vào máy quay: “Tôi theo Sáng tạo luận và tôi tin rằng phát hiện tối nay chứng minh rằng Đấng Sáng tạo nhân từ đã tạo ra vũ trụ chỉ để giúp cho sự sống.”

Nhà vật lý thiên văn Neil deGrasse Tyson – xuất hiện trong một đoạn phim cũ cắt ra từ chương trình truyền hình Cosmos tuyên bố hết sức tự nhiên, “Nếu một đấng Sáng tạo tạo ra vũ trụ của chúng ta để giúp cho sự sống thì ông ấy đã làm một công việc phi thường. Trong cõi mênh mông của vũ trụ, sự sống sẽ chết ngay lập tức do thiếu khí quyển, chớp gamma, các ẩn tinh chết chóc và các trường hấp dẫn. Tin tôi đi, vũ trụ không phải Vườn Địa đàng đâu.”

Nghe những lời công kích này, Langdon cảm thấy như thể thế giới bên ngoài đột nhiên quay trật khỏi trục của nó.

Hỗn mang.

Entropy.

“Giáo sư Langdon?” Một giọng Anh quen thuộc cất lên từ loa phía trên. “Cô Vidal?”

Langdon gần như đã quên bẵng Winston vẫn giữ im lặng trong suốt phần thuyết trình.

“Xin đừng hoảng hốt,” Winston tiếp tục. “Nhưng tôi vừa để cảnh sát vào tòa nhà.”

Langdon nhìn qua bức tường kính và thấy một đoàn giới chức địa phương đang vào điện thờ, tất cả đều dừng sững lại và trân trân nhìn chiếc máy tính đồ sộ đầy ngỡ ngàng.

“Tại sao vậy?!” Ambra vặn hỏi.

“Hoàng cung vừa đưa ra một thông cáo nói rằng cô không hề bị bắt cóc. Hiện giờ giới chức được lệnh bảo vệ cả hai người, thưa cô Vidal. Hai đặc vụ Cận vệ cũng vừa đến. Họ sẽ giúp cô liên lạc với Hoàng tử Julián. Họ có một số để cô có thể gọi được ông ấy.”

Ở tầng trệt, Langdon nhìn thấy hai đặc vụ Cận vệ tiến vào.

Ambra nhắm mắt lại, rõ ràng muốn biến mất.

“Ambra,” Langdon thì thào. “Cô cần nói chuyện với Hoàng tử. Anh ấy là hôn phu của cô. Anh ấy lo lắng cho cô.”

“Tôi biết.” Nàng mở mắt. “Chỉ là tôi không biết liệu có tin được anh ta nữa không.”

“Cô nói cảm giác trong gan ruột của cô là anh ấy vô tội mà,” Langdon nói. “Ít nhất hãy nghe anh ấy nói. Tôi sẽ tìm cô khi cô xong việc.”

Ambra gật đầu và tiến thẳng ra phía cánh cửa quay. Langdon nhìn nàng đi khuất dưới cầu thang, sau đó ông mới quay lại phía bức tường màn hình lúc này vẫn sáng.

“Tiến hóa ủng hộ tôn giáo,” một mục sư đang nói. “Các cộng đồng tôn giáo hợp tác tốt hơn là các cộng đồng phi tôn giáo và vì thế phát triển mạnh hơn. Đây là một thực tế khoa học!”

Langdon biết vị mục sư nói đúng. Các dữ liệu nhân chủng học cho thấy rất rõ rằng trong lịch sử, các nền văn hóa thực hành tôn giáo tồn tại lâu hơn hẳn các nền văn hóa phi tôn giáo. Nỗi sợ bị phán xét bởi một vị thần toàn năng luôn giúp truyền cảm hứng cho cách hành xử thiện lương.

“Có thể là như vậy,” một nhà khoa học phản bác, “thậm chí nếu chúng ta nhất thời cho rằng các nền văn hóa tôn giáo được đối xử tốt hơn và dễ phát triển hơn, điều đó cũng không hề chứng tỏ rằng các vị thần tưởng tượng của họ là thật!”

Langdon cũng phải mỉm cười, tự hỏi Edmond sẽ làm gì với tất cả những thứ này. Bài thuyết trình của anh đã huy động cả phe vô thần lẫn phe Sáng tạo luận – tất cả giờ đều lên tiếng với lượng thời gian tương đương nhau trong một cuộc tranh luận sôi nổi.

“Tôn thờ Chúa cũng giống như khai thác nhiên liệu hóa thạch,” ai đó lập luận. “Vô khối người thông minh biết việc đó rất thiển cận, nhưng họ đã đầu tư quá nhiều nên không thể dừng lại!”

Một loạt những bức ảnh cũ lúc này vụt hiện lên trên tường:

Một bảng quảng cáo của phe Sáng tạo luận từng được treo trên Quảng trường Thời đại: ĐỪNG ĐỂ HỌ TẠO RA CON KHỈ TỪ BẠN! HÃY CHỐNG LẠI DARWIN!

Một tấm biển chỉ đường ở Maine: HÃY BỎ QUA NHÀ THỜ. BẠN QUÁ GIÀ CHO NHỮNG CÂU CHUYỆN CỔ TÍCH.

Và một tấm biển khác: TÔN GIÁO: VÌ TƯ DUY LÀ RẤT KHÓ.

Một quảng cáo trên một tạp chí: GỬI TẤT CẢ NHỮNG NGƯỜI BẠN VÔ THẦN CỦA CHÚNG TÔI: CẢM ƠN CHÚA CÁC BẠN ĐÃ SAI!

Và cuối cùng, một nhà khoa học trong một phòng thí nghiệm mặc một chiếc áo phông ghi: BUỔI BAN ĐẦU, CON NGƯỜI TẠO RA CHÚA.

Langdon bắt đầu tự hỏi liệu thực tế có ai đó lắng nghe những gì Edmond nói hay không. Chỉ riêng các quy luật vật lý cũng có thể tạo ra sự sống. Phát hiện của Edmond có sức cuốn hút và rõ ràng có sức khích động, nhưng với Langdon nó chỉ gợi lên một vấn đề nóng hổi mà ông rất lấy làm ngạc nhiên vì chẳng thấy ai đặt ra cả: Nếu các quy luật vật lý có sức mạnh đến mức chúng có thể tạo ra sự sống thì… ai tạo ra các quy luật?!

Dĩ nhiên, câu hỏi này dẫn tới một ngôi nhà gương tri thức gây hoa mắt chóng mặt và khiến cho mọi việc quay trở lại từ đầu. Đầu Langdon giần giật, và ông biết mình cần một chuyến đi rất dài để bắt đầu sàng lọc những ý tưởng của Edmond.

“Winston,” ông lên tiếng át tiếng ồn ào của TV, “anh làm ơn tắt thứ đó đi được không?”

Chỉ chớp mắt, bức tường màn hình tối đen, và căn phòng chìm vào im lặng.

Langdon nhắm mắt lại và thở phào.

Sự im lặng êm ái bao trùm.

Ông đứng một lúc, tận hưởng sự bình yên.

“Giáo sư?” Winston hỏi. “Tôi tin ngài thấy thích phần thuyết trình của Edmond chứ?”

Thích ư? Langdon suy nghĩ về câu hỏi ấy. “Tôi thấy nó rất thú vị và cũng rất kích thích,” ông trả lời. “Edmond cho thế giới rất nhiều điều để suy nghĩ tối nay, Winston ạ. Tôi nghĩ vấn đề lúc này là tiếp theo sẽ là gì đây.”

“Những gì tiếp theo sẽ tùy thuộc vào khả năng mọi người từ bỏ những tín điều cũ và chấp nhận những hình mẫu mới,” Winston trả lời. “Cách đây một thời gian, Edmond tâm sự với tôi rằng ước mơ của ông ấy, buồn cười thay, lại không phải là hủy hoại tôn giáo… mà là tạo ra một tôn giáo mới – một niềm tin chung giúp đoàn kết mọi người chứ không phải chia rẽ họ. Ông ấy nghĩ nếu ông ấy có thể thuyết phục mọi người tôn trọng vũ trụ tự nhiên và các quy luật vật lý đã tạo ra chúng ta thì khi đó mọi nền văn hóa đều sẽ tôn vinh câu chuyện Sáng tạo như nhau thay vì lao vào chiến tranh vì chuyện truyền thuyết cổ xưa nào chính xác nhất.”

“Đó là một mục tiêu cao cả,” Langdon nói, nhận ra rằng bản thân William Blake cũng đã viết một tác phẩm có chủ đề tương tự với nhan đề Mọi tôn giáo là một.

Chắc chắn Edmond đã đọc tác phẩm ấy.

“Edmond thấy vô cùng đau xót,” Winston nói tiếp, “là nhân loại có khả năng nâng cao một câu chuyện hư cấu rõ rệt lên tầm một sự thật thiêng liêng, và khi đó cảm thấy đủ gan để tàn sát nhau nhân danh điều đó. Ông ấy tin rằng những chân lý phổ quát của khoa học có thể đoàn kết mọi người – có tác dụng như một điểm tập hợp cho các thế hệ tương lai.”

“Về nguyên tắc đó là một ý tưởng đẹp đẽ,” Langdon trả lời, “nhưng với một số người, những phép mầu của khoa học không đủ để lay chuyển những niềm tin của họ. Có những người khăng khăng Trái Đất mười nghìn năm tuổi bất chấp có cả núi bằng chứng khoa học chứng minh ngược lại.” Ông ngừng lại. “Mặc dù tôi cho rằng điều đó cũng giống như khi các nhà khoa học không chịu tin sự thật về thánh kinh tôn giáo.”

“Thực tế, việc đó không hề giống nhau,” Winston phản bác. “Và trong khi về mặt chính trị có thể đúng khi dành cho các quan điểm khoa học và tôn giáo sự trân trọng như nhau nhưng chiến lược này sai lầm một cách nguy hiểm. Tri thức của nhân loại luôn tiến triển bằng việc phủ nhận những thông tin lỗi thời để ủng hộ những chân lý mới. Đây cũng là cách các giống loài tiến hóa. Theo thuật ngữ của Darwin, một tôn giáo bỏ qua những sự thật khoa học và không chịu thay đổi những niềm tin của mình thì giống như một loài cá mắc kẹt trong một cái ao đang từ từ khô kiệt mà không chịu nhảy sang một vùng nước sâu hơn bởi vì nó không muốn tin thế giới của mình đã thay đổi.”

Việc đó nghe giống như những gì Edmond nói, Langdon nghĩ thầm, cảm thấy rất nhớ người bạn của mình. “Chà, nếu tối nay là một chỉ dấu gì đó thì tôi ngờ rằng cuộc tranh luận này sẽ tiếp tục kéo dài trong tương lai.”

Langdon ngừng lại, đột nhiên nhớ ra một điều ông chưa hề nghĩ đến trước đó. “Nói về tương lai, Winston, giờ thì với anh sẽ sao? Ý tôi là… với việc Edmond ra đi.”

“Tôi ư?” Winston lúng túng cười. “Không có gì. Edmond biết ông ấy sắp mất, và ông ấy đã có những chuẩn bị. Theo ý muốn cuối cùng và di chúc của ông ấy, Trung tâm Siêu tin học Barcelona sẽ thừa kế E-Wave. Họ sẽ được thông báo về việc này trong vài giờ nữa và sẽ giành lại cơ sở này một cách hiệu quả ngay lập tức.”

Tác giả: