Đống rác cũ – Nguyễn Công Hoan

Thằng Pôn, thằng Giăng, con Rô-da-lin, con Ma-gơ-rít, con Ca-mê-li-a mời tất cả hơn hai mươi bạn đến hiệu ăn tiệc.

Khi tất cả ngồi vào bàn, thằng Pôn đứng lên nói mấy câu. Tay nó cầm cốc rượu, miệng nó tủm tỉm, cố làm ra vẻ thân mật để tránh không khí trịnh trọng:

– Chúng mày! Ông via nhà tao thì sắp mọt, nhưng sáng hôm nay lại nhận được nghị định thống sứ cử làm nghị viên dân biểu Bắc Kỳ. Tao vội vàng nã ngay tiền bà via để cho chúng mày một bữa khao thả cửa. Tao sợ chờ đến mai, lỡ ông via ngoẻo, thì nguội cả nước non. Vậy chúng mày cứ ăn cho no, uống cho say. Tuy chúng mình là trí thức thất nghiệp, nhưng chúng mình cũng là thanh niên. Thanh niên thì phải vui vẻ trẻ trung. Chúng mày nâng cùng tao cốc rượu để chúc:

Đại Pháp vặn tóe!

Đông Dương vặn tóe!

Nam nữ thanh niên vặn tóe!

Các mitx vặn tóe!

Dứt lời thằng Pôn, tiếng cười nổi dậy, tiếng vỗ tay vang một hồi dài.

Một thằng bạn đứng lên, ngực ưỡn, mặt phềnh phạo cho ra vẻ hiên ngang, trỏ vào thằng Pôn:

– Mày chúc thế còn thiếu, con nhà khỉ ạ! Chưa đúng nguyện vọng của bọn trí thức thất nghiệp chúng mình. Mày quên chúc ông via nhà mày chóng mọt để được sớm chia gia tài, lấy tiền cho chúng ông chơi với à?

Lại một tràng pháo tay và những tiếng cười rầm rộ nổ lên để tán thưởng cái ý kiến rất thiết thực.

Chúng nó bắt đầu uống và ăn.

Đứa nọ bá cổ đứa kia, cố đổ cho được rượu vào mồm. Con Ca-mê-li-a láu cá, ngậm một hụm, rồi khẽ nhổ ra mù soa. Bỗng có đứa thét:

– Tẩy chay cái lối uống rượu lậu của mitx Trà Mi!

Năm sáu thằng ghì lấy con bé. Một đứa vành mồm, một đứa đổ rượu vào miệng, và hai đứa cù nách. Con bé cười sặc sụa, rượu trôi xuống cuống họng. Nó cứ phì phì nhổ ra:

– Ông ít thích một cái sự phát-xít độc đoán ấy đâu nhé!

Từng ấy cái miệng ngoác ra, từng ấy cái lưng còng xuống để cười.

Bỗng tiếng nhạc du dương nổi lên làm im bặt những tục tĩu đương ồn ào.

Đứa nào cũng sệt ghế, lau miệng. Rồi thằng con trai đến trước mặt đứa con gái, đứng thẳng người, cúi đầu và lễ phép giơ tay như đỡ lấy người được mời nhảy.

Điệu nhạc trầm bổng thánh thót. Những tà áo nhẹ nhàng bay bay. Những bàn chân lướt từng bước nhịp nhàng thong thả. Những cánh tay giang ra, rập rờn như cánh phượng múa. Khiêu vũ độ hai mươi phút, chúng nó lại tiếp tục vào tiệc.

Lại ép nhau uống. Lại đè ngửa nhau ra để dốc rượu vào mồm.

Tiếng cười, tiếng nói, những danh từ rất ít chọn lọc, được tuôn ra, mỗi lúc một nhộn thêm.

Rồi lại nhảy. Nhảy rồi lại ăn.

Đứa đã say, mặt đỏ nhừ, mắt hoa, lưỡi líu, tay chệnh choạng. Nhưng mắt thằng con trai không trông lầm bạn gái ra bạn trai khác. Tay nó không ôm lầm lưng người ra lưng ghế. Và lưỡi nó không phát âm lầm những tiếng tục ra tiếng thanh.

Cốc thủy tinh vỡ xoang xoảng, tiếng xé như tiếng những trận cười. Chúng nó ném vỏ lê, vỏ táo, vỏ chuối vào mặt nhau.

Đứa này tránh né sau lưng đứa khác. Đứa nọ chạy trốn, giơ đứa kia ra làm mộc đỡ đạn. Đứa chui xuống gậm bàn, rình túm lấy bạn, để đổ nước cà phê lên đầu tóc.

Tấn kịch thật là náo nhiệt, đẩy dần dần cái không khí vui vẻ trẻ trung đến độ điên cuồng nhất.

* * *

Trong khi lũ trẻ nô đùa mất dạy với nhau ở bữa tiệc, thì ở nhà, Thừa được báo tin là có cha Hảo đến. Hắn nhăn mặt, lắc đầu, thều thào bảo Hai Điều:

– Mời ông ấy… ở nhà dưới… Bà tiếp… Tôi mệt… Tôi khổ lắm… Chả sống được đến… ba hôm nữa đâu… Ông ạ.

– Thưa, bà không có nhà, ông lớn tiếp vậy ạ!

Hai Điều xuống gác.

Khi hắn lên, cả nhà tu hành cũng đi theo.

Người cha đạo giơ bắt tay Thừa. Thừa run run, đáp lễ:

– Con chết mất, cha ạ.

Cha Hảo ngồi xuống ghế:

– Chính vì nghe tin con ốm nặng, không có phần sống, mà cha đến thăm con.

– Cảm ơn… cha.

– Lại nghe tin con được chính phủ cử làm nghị viên dân biểu khóa này, cha đến mừng con.

Thừa không nói. Hắn không đủ sức nữa.

– Cha muốn ban ơn cho con lần cuối cũng, trước khi con an giấc ngàn thu.

Thừa vẫn yên lặng.

– Là cha định đến để rửa tội cho con đặng con được rỗi linh hồn.

Nhà tu hành nhìn hai Điều, giảng:

– Tức là lên thiên đàng.

Lão giờ chắp hai tay:

– Dạ, lậy Phật, cha thiệt tử tế với quan con.

– Rửa tội tổ tông và tội mình phạm. Tội ông A-dong và bà E-va ăn quả cấm, là tội tổ tông.

– Dạ.

Lão cha đạo quay lại Thừa:

– Còn tội mình phạm, thì con nhiều lắm. Nhưng rửa tội không có gì phiền phức. Cha lấy ít nước trong vào cái cốc này, rồi rót vào đầu con vài giọt. “Tao rửa mày, nhân danh cha và con và thánh thần”. Cha nói hết câu ngắn ấy là rửa sạch được tội cho con. Nếu con còn sức, con chỉ nói: “Tôi xin bỏ ma quỷ”. Nếu con còn sức nữa, con nói thêm: “Và tôi tin có đức chúa Lời”. Nhưng con mệt, không nói cũng không sao. Rửa xong tội là con rỗi linh hồn, được lên thiên đàng.

Thừa cau mặt, quật bàn tay xuống giường:

– Không tin phép ấy… Lắm tội lắm… không thể nào rửa hết nổi.

Người cha đạo lắc đầu:

– Con phải tin có đức chúa Lời.

Thừa lắc đầu, thều thào khẽ:

– Không.

– Tôn giáo bao giờ cũng khuyên người ta làm điều thiện, đổi người ác thành người thiện.

Thừa lại lắc đầu, thều thào khẽ hơn:

– Không.

– Con phải tỉnh táo mà hầu chuyện cha mới được.

Thừa vẫn lắc đầu:

– Chưa mê… nhưng mệt lắm… không nói dài.

– Cha tiếc là bao nhiêu lần cha khuyên con theo đạo, mà con không nghe cha. Nhưng bây giờ con sắp chết, cha lại thân đến đây để rửa tội cho con, con phải cho là một vinh dự to lớn nhất trong lúc con sắp tắt nghỉ.

Hai Điều mách:

– Nếu thế thì quan con phải đi đạo? Nhưng thưa cha, bà con đã trót mặc cả đám tang theo tục lệ bên đời rồi.

Nhà tu hành gật đầu:

– Không hề gì. Miễn là thuê thêm năm lá cờ đen để cho đi đầu thôi. Không thuê được thì nhà thờ cho mượn.

Thừa vẫy hai Điều:

– Kê cao đầu.

Cha Hảo mừng rỡ:

– Con đã vâng lời cha.

Thừa xua tay:

– Không.

Nhà tu hành bẽ bàng:

– Tôn giáo bao giờ cũng khuyên người ta làm điều thiện, đổi người ác thành người thiện.

Thừa ho sù sụ một hồi thật lâu, rồi nói nhát gừng:

– Đạo Gia tô… đạo Phật… có đã lâu… sao ở đời… kẻ ác… ngày một nhiều?… Thế là… tôn giáo… không đổi nổi… người ác… thành thiện… hay càng có… tôn giáo… người đời… càng ác… Nói phét!

Thừa thở dốc một hồi, nằm lịm đi. Người cha đạo đỏ mặt, nhìn hai Điều:

– Nó chưa bỏ ma quỷ.

Hắn nói với Thừa:

– Chỉ có người không theo đạo nào mới làm người ác.

Hai Điều biết là người cha đạo có ý ám chỉ Thừa. Thừa nhăn mặt, xua tay, vẫy hai Điều:

– Kê cao đầu.

Rồi hắn lại nhát gừng:

– Ai ngủ… với vợ tôi?… Ai đùn con… cho tôi?… Ai gỡ… tội giết người… cho tôi?… Vì sao… Ai cướp… ruộng… đền… vợ tôi…? Như tôi mà… lúc sắp chết… chỉ cần… vài giọt nước lã… đổ vào đầu… là sạch tội… lên thiên đàng… thật chết cười… thôi… ông đừng… đạo đức giả…

Nói được từng lời ấy, Thừa thở hồng hộc, nhắm mắt lại.

Nhà tu hành nhún vai, bĩu môi, ra vẻ thất vọng. Hắn vuốt mạnh tay vào mặt cho máu chạy đều, rồi đứng lên, lẳng lặng quay đi. Miệng hắn lẩm bẩm:

– Cha làm việc mở nước Chúa không lọn.

Cả một đống đen ngòm từ từ xuống gác.

* * *

Chờ cho lão cha đạo đi lâu rồi, Thừa mới gọi hai Điều. Hắn nhăn má, cười một cách khó đăm đăm:

– Hẳn nó… cáu lắm.

– Trình ông lớn, con thấy mặt cha hầm hầm.

Thừa ho sù sụ một hồi lâu. Hai Điều phải nâng lưng cho hắn cao. Nhưng cơn ho không ngớt. Hắn cứ nhăn nhó, rũ mặt xuống mà sù sụ.

Rồi hắn thở. Chừng mười phút sau, hắn nói khẽ:

– Tôi… chết mất… ông ạ. Có lẽ… chỉ sống được… hết… ngày mai thôi.

Hai Điều vội vàng:

– Trình ông lớn, ông lớn đừng lo, đừng nghĩ ngợi gì. Ông lớn cũng đừng nói nữa. Nên nằm yên mà tĩnh dưỡng.

– Nhưng… chúng nó… có… cho tôi… được… nằm… yên… mà tĩnh dưỡng… đâu.

Hắn tiếp:

– Đấy… Ông xem.

Hắn thở ì ạch, rồi gọi:

– Ông! Kê… cao đầu.

Lão già làm theo. Thừa bảo:

– Ông… ghé xuống đây… tôi… nói chuyện.

– Dạ.

– Tôi… nhờ ông… một… việc nhé.

– Trình ông lớn cứ truyền.

– Ông… xuống… ngay… Hải Phòng… cho tôi… Đến… đường…

Hắn nghĩ mãi, rồi nói:

– Đường… Quần ngựa.

– Thưa đường Quần ngựa ạ.

– Nhớ chứ?

– Dạ.

– Hỏi thăm… nhà bà… An-na Phán.

– Dạ, bà An-na Phán.

– Biên vào… giấy. Cái bà… tây lai… mắt gio ấy.

– À. Dạ.