Thằng Tây lai thấy ông nhà thơ nói đúng quá, thì nó mỉm cười, song, phải lập nghiêm:
– Mày gan cái khác kia!
Dứt lời, nó cầm cái ngõng của hòm điện, quay một vòng, ông Tình muôn thuở giật đánh thót, bắn mình, miệng kêu hồng hộc.
Thằng Pha-lăng-xô gật gù. Nó quay hai vòng. Ông giãy giụa trong cuộn thừng thít chặt. Và trong khi miệng ông rú lên những tiếng thét thất thanh, thì ông cố rặn hạch. Đít ông tuôn ra được một tràng rắm xìn xịt.
Thằng mật thám cho là kết quả đến nơi rồi. Song, nó chưa thỏa mãn. Nó cần nhìn thấy thể rắn, chứ không cần ngửi thấy thể hơi. Nó bèn quay một hồi năm sáu vòng liền, ông Tình muôn thuở ngất đi, không cựa được và không kêu được. Nhưng vẫn phì ra một hơi dài, thôi thối.
Thằng Pha-lăng-xô bực mình. Không lẽ máy móc được tiếng là tốt, bọn đồng nghiệp nó tra tấn ai cũng khoe rằng người ấy phun phè phè ra bí mật. Thế mà nó tra tấn ông, ông chỉ phun ra có cái ấy.
Nửa phút sau, ông cựa cậy. Ông cố hết sức lấy hơi để rặn, đỏ cả mặt. Nó đứng im để nhìn. Bỗng nó ra hiệu cho hai thằng tay sai cùng chú ý. Hai con chó săn giương mắt trông. Thấy lỗ đít ông bắt đầu mấp máy, chúng vội vàng kéo ông ghếch ra mép bàn. Rồi cả ba đứa yên lặng, hồi hộp, để chờ đợi.
Bắp thịt đít ông Hoài Tân Tử doãng rộng. Bỗng một tràng tiếng lạch bạch, kêu như pháo, báo tin mừng là máy móc Mỹ tốt thật. Từ cái hang thẳm giữa đôi mông nhăn nhúm của ông nhà thơ, một thứ vật thâm xì lòi dần, lòi dần ra. Cả ba đứa cũng hồi hộp nín thở, để chúng kiến cuộc bài tiết sắp trình diện trước mặt chúng. Chúng mừng như thấy mẹ về chợ. Nhưng như cô gái tơ hay e lệ, cái vật xiết bao mong đợi ấy chỉ thập thò tới đó thì ngừng. Bắp thịt lỗ đít co lại làm nó thụt hẳn vào.
Thằng Pha-lăng-xô thở dài. Nó không rõ có phải cứt hay không. Sao lại không màu vàng? Chợt nghĩ ra cái giống làm báo làm văn là bất trị lắm, nó cáu tiết. Nó thò tay cầm cái ngõng hòm điện, quay tít đến mười vòng, ông Hoài Tân Tử giãy như người giãy chết, miệng ằng ặc không ra tiếng. Nhưng một mặt do ông tự lực ì ạch, ư ử, một mặt do có khoa học Mỹ giúp sức, sau hết, lỗ đít ông bị kích thích mạnh. Nó doãng rộng hơn. Cái vật thâm xì ban nãy lòi ra nhanh hơn. Ba thằng lại hồi hộp, nín thở. Thì sung sướng làm sao? Đó là hòn cứt thật. Hòn cứt gọn ghẽ, thâm xì, rắn chắc và nhẵn thín đã són ra, trình bày cả hình thể lẫn khối lượng của nó. Nó tròn như hòn bi, to gần bằng ngón chân cái. Cái hòn cứt độc nhất ấy ra khỏi hang, nó rơi tọt xuống sàn gạch hoa, kêu thành tiếng.
Thằng Pha-lăng-xô hớn hở, thở phào một cái:
– Tưởng gan bướng mãi! Của Mỹ có khác thật!
Một thằng tay sai chia vui với quan thầy:
– Bẩm quan lớn, thằng này đúng là quan viên làng bẹp. Nó nghiện khá nặng, nên cứt nó mới táo bón và đen như thế này.
Thằng Pha-lăng-xô ngớ mặt, nhún vai và há to miệng:
– À à à à! Hèn nào mà cai bắt nó đổi thùng, nó cứ kêu là chưa được ỉa. Thì ra nó oan thật, chúng mày ạ.
Cả ba thằng cùng phá ra cười.
Chứng minh xong cái thần hiệu của máy móc nước Mỹ, thằng Pha-lăng-xô không có lý do gì giữ ông Tình muôn thuở ở xà lim nữa. Nó ký giấy tha cho ông về nhà. Ông mừng lắm, ngồi nghỉ một lát cho lại người, rồi đi lấy quần áo mà hôm vào, ông phải ký lại.
Mặc xong bộ đồ nát nhàu, vì bị cuộn tròn vứt ở xó từng ấy ngày, ông nhà thơ soi mặt mình vào tấm kính cửa. Thấy tóc dài nhiều, râu ria ở mép và ở cằm phun ra tua tủa, hai má phị ra, ông phác ngay trong óc một chương trình hoạt động. Ông phải đi cạo đầu cạo râu ngay, rồi lên hiệu đánh một bữa cho thật khướt, để chiều nay, lên Cẩu Rồng.
Bởi vì trong những hôm “cao ngọa xà lim”, không mấy ngày ông không nghĩ đến công ty và ông bạn quý đáng làm thầy ông về mặt đạo đức. Ông phải báo cho Thừa biết tin vui là công ty vẫn có thể hoạt động, vì ông vô tội, mà Mác-tanh không bị sứt mẻ danh dự. Song, ông không muốn giữ chức vụ gì trong hội buôn nữa, vì ông đã chữa hẳn được thuốc phiện rồi. Ông phải hãnh diện mà khoe với Ma-ri là ông chỉ cai vo. Ông đã giữ đúng lời nói cứng là cứ thử mắc nghiện, để lúc nào muốn chừa thì chừa. Ông ngầm phục mình là cương quyết, đầy nghị lực.
Thằng Pha-lăng-xô và hai thằng tay sai đứng ở sân. Chúng nó chờ ông đi để nhìn theo. Thấy thân hình ông khẳng khiu, chân tay ông lêu đêu, mặt mũi ông xanh bủng, thằng Tây lai than thở:
– Tiếc quá! Giá tao biết nó là làng bẹp, nghiện oặt xà lai, thì tao chả cần đánh chác, tra tấn gì cho mỏi tay. Tao chỉ cho nó hút một bữa, thì có gì cũng phun ra hết!
Ông Hoài Tân Tử chào chúng nó, rồi thất thểu đi. Ông cố bước những bước dài, chắc và nhanh, như một người bằng lòng mình vì lành mạnh.
Nhưng vừa ra khỏi cổng ngoài cùng, đặt bước chân đầu tiên trên hè phố, bỗng ông hắt hơi dồn bốn năm cái, tự nhiên nước mắt nước mũi trào ra, giàn giụa, ông chuệnh choạng, rồi ngã vật xuống đất đánh huỵch.
Thằng Pha-lăng-xô đứng ở trong nhìn ra. Nó giậm chân xuống đất, gò lưng, ôm bụng mà cười, cười như nắc nẻ.
Nhưng người khác không cười trước một tai nạn của đồng loại. Ai cũng tưởng người tù được tha có máu động kinh bị lên cơn. Họ vội vàng chạy đến cứu!
Nhưng không phải.
Mắt ông vẫn mở trừng trừng. Đôi con ngươi sáng quắc đương chăm chắm nhìn vào hai đầu ngón tay cái và ngón tay trỏ vê vê với nhau. Ông nói:
– Nhờ ông bà gọi cho tôi cái xe, bảo kéo hộ ngay lên Yên Phụ.
Rồi ông tiếp:
– Bao nhiêu tiền cũng được.
Thì ra quả là thuốc phiện có ma.
Ra đến phố, được tự do, ông làng bẹp nhà ta được có hy vọng đi hút, thì ông không chịu nổi nữa. Cơn nghiện mà từng ấy hôm ông không hề nghĩ tới, bây giờ nó nhập ngay vào người ông. Nó quật ông ngã, bắt ông phải lên ngay nhà chị Sáu, chứ chưa cần đi cạo đi ăn, đi Cẩu Rồng. Nằm trên hè, ông không thấy đau, lại còn tưởng tượng như nhìn thấy chính tay đương tiêm điếu thuốc quánh, lăn trên diện tẩu gan gà nhẵn thín.
Sung sướng thay! Nhà thơ lãng mạn đã được ả Phù Dung chờ đón, đon đả khuyên chàng đừng thay lòng đổi dạ như những bạc tình lang.
§10. Quen mui thấy mùi đánh mãi
Ma-ri thấy công ty mất vạn ba bạc mà phải chịu đắng, lại thấy ông Hoài Tân Tử bị tố giác láo là hội kín mà phải bắt, hắn cho là bở, bèn lại xui Thừa làm một chuyến tàu vét nữa, vét nốt tiền của khách hàng quen.
– Thần tài nhà ta đương vượng, toa ạ. Chịu cho tụi buôn thuốc phiện lậu của nhà mình nó bóc lột công lao của toa mãi, moa ức không chịu được.
Ma-ri vừa học được vài danh từ mới, liền áp dụng ngay vào câu nói để khích Thừa.
Thừa khôn ngoan hơn. Hắn nghe ngóng xem huyện Lung và Hoài Tân Tử khai báo thế nào.
Mười hôm sau, khi không thấy tòa sứ Vĩnh Yên và sở mật thám Hà Nội hỏi han gì hắn, hắn cho là êm, mới suy nghĩ đến lời Ma-ri xui.
Lại đến hôm hắn thấy ông Tình muôn thuở về Cẩu Rồng chơi, giục hắn tiếp tục lấy hàng cho công ty, hắn mới biết đích xác công ty không phải là hội kín. Hắn cay cú và chán ngán. Thì ra việc hắn tố giác công ty không giúp gì cho hắn lập công danh.
Hắn đi Hà Nội, xin lỗi thằng Pha-lăng-xô, để thằng mật thám tin rằng không phải hắn lừa nó.
Nhưng thằng Tây lai không những không giận, nó còn khuyến khích hắn:
– Ông làm thế là tốt lắm. Chính sở mật thám cũng làm thế. Thà bắt oan chín mươi chín thằng, còn hơn để sểnh một thằng. Bởi vì cứ bắt một trăm thằng tình nghi, thế nào cũng trúng một, ông ạ. An Nam chẳng có câu, trăm bó đuốc cũng vớ được một con cóc là gì?
Thừa bật cười:
– Thưa con ếch ạ.
Thằng Pha-lăng-xô gật gù:
– Ừ, phải. Ếch. Nếu là cóc, thì nghĩa là cóc khô, tức là sở mật thám bắt một trăm thằng, oan cả một trăm nhỉ.
Nó phá lên cười vì đắc chí:
– Vậy ông cứ về, tiếp tục giúp tôi. Việt Nam Quốc dân đảng còn sót vô khối đứa chưa bị bắt đấy, ông ạ. Lại còn bọn cộng sản nữa.
Nó rút ngăn kéo, lấy ra quyển sách.
– Đây, ông đem về mà đọc.
Thừa cầm quyển Mặt nạ cộng sản:
– À, ông phán Ích viết. Tôi có quen.
Thằng Pha-lăng-xô lắc đầu:
– Không phải ông phán, ông Nguyễn Văn Ích bây giờ là quan châu rồi. Có sung sướng không?
– Thưa ông ta bắt cộng sản?
– Không. Ông ta chỉ viết quyển này là được ra làm quan ngay.
Nó gật gù:
– Sách này thật có ích.
Thừa chào thằng Pha-lăng-xô rồi ra. Hắn hăm hở đi gọi tất cả khách hàng quen của hắn, báo cho biết rằng đêm nay hàng về, thì đem theo tiền đi ngay Cẩu Rồng mà mua nhựa.
Khách khứa lần này có đến hơn bốn chục người, được Thừa cho biết là còn lâu nữa mới có chuyến hàng mới. Ai cũng mang gấp đôi tiền, hòng vận động Thừa bán cho nhiều để tích trữ, đợi lúc hàng khan, thì đầu cơ.
Thừa và Ma-ri cũng làm y như thật. Thừa vờ bận túi bụi về đếm tiền, về tiếp khách, vân vân. Ma-ri thân ở luôn sòng, cổ vũ con bạc đánh to, để được cho vay nhiều.
Hai Điều chẳng biết gì, vẫn còng lưng, cúi đầu, xóc thật rền. Tiếng bốn đồng tiền cắt bằng vỏ diêm nhảy trong bát đĩa giòn như hồi chuông điện.
– Lẻ ăn rồi, lẻ thừa năm trăm bảy mươi đồng. Bán lẻ năm trăm bảy mươi đồng! Bán lẻ năm trăm bảy mươi đồng!
– Đắt!
Một người nóng mặt vì khát nước, cố lách cánh tay qua cái hàng rào đùi, cầm trôn bát úp trên đĩa, xoay khẽ một cái. Rồi hắn khư khư giữ trôn bát:
– Ai mặn lẻ, đánh thêm nữa ra!
Tiền lại tới tấp ném xuống chiếu.
Hai Điều nghe cô Huệ cộng thêm, mỗi lúc lại xướng:
– Bán lẻ năm trăm tám mươi tư đồng!
– Bán lẻ năm trăm chín mươi bảy đồng!
Người mua lẻ lại hỏi:
– Còn ai nữa, xỉa nốt ra ba đồng cho chẵn sáu trăm nào?
– Có tôi đây.
Một người trả lời, quăng một cuộn sáu tờ giấy năm đồng. Hai Điều lại rao:
– Bán lẻ sáu trăm bốn mươi bảy đồng!
Một người nhảy vào ngồi bên Hai Điều, hất mạnh tay người khát nước ra:
– Tôi làm cái hộ cho. Đành mất chuyến hàng này chứ gì? Thiếu đâu, bà hàn cho tôi vay nhé.
Rồi hắn xướng to:
– Chẵn ăn rồi, chẵn thừa hai trăm!
Mọi người càu nhàu:
– Thôi, không rắc rối. Để nguyên cụ quản làm cái.
